این گیاه به شکل های مختلفی وجود دارد که ممکن است از نگاه اول گیاهان متفاوتی به نظر آیند ولی تمامی آنها دارای نام واحد ونیازمند شرایط یکسانی هستند با این تفاوت که دارای پسوندهایی نیزمی باشند مانند :حسن یوسف معمولی و حسن یوسف رنیل
طریقه پرورش :
1- از لحاظ نیاز نوری این گیاه روزانه چهار ساعت و بیشتر به نور مستقیم خورشید نیاز دارد و از لحاظ نور مصنوعی به میزان 800 شمع در مدت 12 ساعت در روز به نور نیاز دارد . لازم به ذکر است که در صورت فراهم نبودن شرایط نوری این گیاه به حالت علفی یا سبز کامل در می آید که در این صورت از جذابیت و زیبایی آن کاسته می شود .
2- میزان درجه حرارت مورد نیاز : در روز 30-25 درجه سانتی گرادو در شب 25-20 درجه سانتی گراد می باشد .
3- میزان آبیاری : آبیاری بصورت دائمی و خاک باید همیشه مرطوب باشد .
4- نوع خاک : نصف پیمانه خاک رس و یک پیمانه خاک برگ ویک پیمانه ماسه شکسته می باشد .
5- هرس : چون گیاه حسن یوسف دارای رشد سریعی می باشد جهت جلوگیری از رشد سریع و بی قواره شدن آن بایستی جوانه انتهای نوک ساقه را هر زمان که لازم شد قیچی کنید .
6- روش تکثیر : این گیاه را می توان در تمام فصول به روش قلمه زنی ساقه در محیط کنترل شده تکثیر نمود. در ضمن قلمه های این گیاه در بهار و تابستان به راحتی در آب ریشه دار می شوند .
نام علمی : Coleus blumei

مشخصات: اسم علمی یوسف Coleus blumei ،از خانوده Labiatae می باشد. این جنس داری ۱۵۰ گونه از گیاهان همیشه سبز چند ساله یا دائمی است. این گونه بومی جاوا بوده ارتفاع آن به بیش از ۴۰ سانتی متر و گسترش آن نیز به بیش از ۲۵ سانتی متر می رسد این گیاه گرچه دائمی است ولی هنگام فصول سرد اگر خارج از گلخانه یا آپارتمان نگاه داری شوند از بین خواهند رفت. برگهای زیبایی ان به رنگهای مخلوط قرمز، سفید ، سبز، زرد و قهوه ای دیده می شود برای این که یک گیاه بوته ای از این گونه به دست آوریم. گلهای کوچک و آبی رنگ آن را باید هنگام ظهور پنسمان یا قطع کرد. این گونه دارای واریته های بسیاری است که هر کدام دارای برگهایی به رنگها یا مخلوطی از رنگهای مختلف می باشد.
مراقبت: حسن یوسف به نور زیاد، گرمای زیاد، آبیاری فراوان، رطوبت هوای ۵۰ تا ۷۰ درصد و خاک قلیایی احتیاج دارد.
کود: کود مورد نیاز حسن یوسف را می توان به میزان، ۳ گرم در لیتر، هر دو هفته یکبار، از فروردین تا مهر ماه، مورد استفاده قرار داد.
خاک: مخلوطی از خاک باغچه، خاکبرگ و ماسه، خاک مناسب رشد این گیاه است.
ازدیاد: گیاه حسن یوسف با دو روش قلم زدن مستقیم ریشه دهی در آب ، تکثیر می شود. از اواسط تابسان تا اواخر پاییز ، قلمه های انتهایی ساقه را به اندازه ۵ تا ۸ سانتیمتر ، به آرامی جدا کنید، ساقه های نازک و گوشتی قلمه را فشار ندهید. می توانید از پودر هورمون ریشه زایی استفاده کنید، اگرچه خیلی هم لازم نیست. سپس قلمه ها را در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر، حاوی کمپوست گلدانی قرار دهید . در دمای ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد و نور مناسب نگاه دارید.مراقب باشید که هرگز خاک گلدان خشک نشود. قلمه ها بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز از تابش مستقیم خورشید قرار دهید. زمانی که قلمه ها ریشه داد آنها را بیرون آورده و در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر حاوی کمپوست با پایه پیت قرا دهید. باید دقت کنید که ریشه ها شکسته یا کنده نشود.
برگرفته از http://www.golestan-ali.com/
************************
حسن یوسف - SOLENOSTEMON SCUTELLARIOIDES
COLEUS BLUMEI: نام علمی
LAMIACEAE - نعناعیان: خانواده
بومی مناطق استوایی آفریقا ، آسیا ، استرالیا ، شرق هند ، مجمع الجزایر مالایی ، فیلیپین و جاوا: بومی منطقه
Buntnessel , Solenostemon scutellarioides: نام های دیگر
Coleus blumei
خاک و تغذیه: خاک باغچه، خاکبرگ و ماسه
دمای ایده آل محیط : 20 درجه سانتیگراد
آبیاری و رطوبت : مرطوب
نور محیط: زیاد
حسن یوسف:

این گیاه، گیاه زینتى از تیره نعناع است و تولید آن در ایران از دیر باز آغاز شده است. رنگ آمیزى برگ هاى حسن یوسف با زیبایى و تنوع ویژه اى که داراست، آن را از هر گیاه دیگرى متمایز مى کند
این جنس داری ۱۵۰ گونه از گیاهان همیشه سبز چند ساله یا دائمی است. این گونه بومی جاوا بوده ارتفاع آن به بیش از ۴۰ سانتیمتر و گسترش آن نیز به بیش از ۲۵ سانتیمتر می رسد
این گیاه گرچه دائمی است ولی هنگام فصول سرد اگر خارج از گلخانه یا آپارتمان نگاه داری شوند از بین خواهند رفت
برگهای زیبایی ان به رنگهای مخلوط قرمز، سفید، سبز، زرد و قهوهای دیده میشود. برای این که یک گیاه بوتهای از این گونه به دست آوریم گلهای کوچک و آبیرنگ آن را باید هنگام ظهور پنسمان یا قطع کرد
این گونه دارای واریتههای بسیاری است که هر کدام دارای برگهایی به رنگها یا مخلوطی از رنگهای مختلف میباشد
این گیاه بسیار پر رشد است و برگ هاى آن پشت سر هم رشد مى کنند و خوشه گل دهنده آن در محل مناسب به سرعت ظاهر مى شود که باید جوانه انتهاى این شاخه قطع شود؛ زیرا با قطع آن رشد شاخه هاى فرعى ایجاد مى شود و گلدان حسن یوسف پر شاخه و از نظر تعداد برگ ها، متراکم تر مى گردد.
از گیاهان برگساره ای و دائمی می باشد که دارای برگ هایی با برگ های متنوع ابلق ( سبز، زرد، قرمز، خرمائی و سفید ) و یا رنگ یکنواخت حنائی و قرمز دیده می شود. گلهای کوچک آبی و سفید آن زینتی نیستند و برای اینکه بوته قوی و انبوه شود باید با دو انگشت گلها را قبل از رسیدن چید.
نور در بروز رنگ ها موثر است. و در آپارتمان بعلت کمبود نور برگها کم رنگ و ساقه ها بلند می شود بهتر است گلدانها را نزدیک پنجره جنوبی آپارتمان قرار داد. این گیاه را میتوان در حیاط منزل در باغچه در محل نسبتأ سایه آفتاب کاشت . برای اینکه گیاه بزرگتری بدست آوریم میتوان آنرا همیشه به گلدان بزرگتری انتقال داد و شاخه های انتهائی آنرا برای تقویت شاخه های جانبی هرس کرد
حسن یوسف به نور زیاد، گرمای زیاد، آبیاری فراوان، رطوبت هوای ۵۰ تا ۷۰ درصد و خاک قلیایی احتیاج دارد
کود مورد نیاز حسن یوسف را میتوان به میزان ۳ گرم در لیتر، هر دو هفته یکبار، از فروردین تا مهرماه، مورد استفاده قرار داد
مخلوطی از خاک باغچه، خاکبرگ و ماسه، خاک مناسب رشد این گیاه است
در تابستان، این گیاه پشت به نور مستقیم آفتاب حساس است، پس در منزل باید در نقطه اى قرار داده شود که نور به طور مستقیم و شدید به آن نتابد و یا اگر در باغچه و حیاط خانه نگه دارى مى شود، مى توان آن را زیر سایه سایر درختان باغچه قرار داد تا از تابش مستقیم نور آفتاب بر حذر باشد.
براى این که رنگ برگ هاى گیاه ثابت باشد و گیاه شاداب به نظر برسد، نباید در محیط سایه دار قرار بگیرد، بلکه باید محیط نگه دارى این گیاه روشن باشد تا گیاه سالم بماند (نه آفتاب مستقیم و نه سایه کامل)
گیاه حسن یوسف با دو روش قلمزدن مستقیم و ریشهدهی در آب، تکثیر می شود. از اواسط تابستان تا اواخر پاییز قلمههای انتهایی ساقه را به اندازه ۵ تا ۸ سانتیمتر، به آرامی جدا کنید، ساقههای نازک و گوشتی قلمه را فشار ندهید. میتوانید از پودر هورمون ریشهزایی استفاده کنید، اگرچه خیلی هم لازم نیست. سپس قلمهها را در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر، حاوی کمپوست گلدانی قرار دهید . در دمای ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد و نور مناسب نگاه دارید.مراقب باشید که هرگز خاک گلدان خشک نشود. قلمهها بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز از تابش مستقیم خورشید قرار دهید. زمانی که قلمهها ریشه داد آنها را بیرون آورده و در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر حاوی کمپوست با پایه پیت قرا دهید. باید دقت کنید که ریشهها شکسته یا کنده نشود.
*******************

گل حسن یوسف یکی از گل های بسیار زیبا می باشد که نگهداری و رشد و نمو آن از گل های دیر بسیار راحت می باشد بنابراین در مطلب زیر نحوه تکثیر این گل زیبا را بوسیله بذر به شما آموزش می دهیم. امیدوارم که از این مطلب لذت ببرید.
البته اين گل در بيشتر كشورهاي غربي با نام «ملكهاي با دنبالههاي قرمز» شهرت دارد. شايد در نگاه اول حسنيوسف خيلي شبيه به اجداد وحشياش كه همان گزنهها هستند، به نظر برسد اما خوشبختانه آنچنان خودش را با شرايط باغچه و آپارتمان همراه كرده كه نهتنها آسيبي به بدن نميرساند، بلكه ميتواند بهعنوان يك گل آپارتماني بسيار محبوب انتخاب خوبي براي نگهداري باشد.
حسنيوسف با بذر خيلي راحت تكثير ميشود
هرس کردن رشد گل حسن یوسف را بهتر می کند
حسنيوسف از آن دسته گلهاست كه شما را بهشدت قيچي به دست ميكند. بهخصوص در فصلهاي گرم سال اگر رشد مناسب و مطلوبي داشته باشد، شاخهها خيلي سريع سر به بالا ميكشند و شما را مجبور ميكنند براي حفظ شكل اصلي گلدان، هر دو هفته يكبار آن را هرس كنيد. جالب اينكه هرس براي اين گياه بسيار هم ضروري است و رشد آن را بهتر و بيشتر ميكند. گلهاي حسنيوسف جذابيت چنداني ندارند و هرس سرگلها ميتواند برگها را به رشد بيشتر راغب كند.
از جاي بريده شده جوانههاي جانبي شروع به رشد و نمو ميكنند و گلدانتان هميشه سر حال و در شكل و فرم متقارن و زيبا باقي ميماند. شاخههاي بريده شده به سرعت ريشه ميدهند. آنها را در گلدانهاي كوچكتر بكاريد و به دوستانتان هديه بدهيد. چه هديهاي بهتر از يك گلدان كوچك حسنيوسف!
معمولا يك روز درميان گل حسن یوسف به آب نیاز دارد
اگر گلدان حسنيوسف را در خانه نگهداري ميكنيد و گياه خيلي جوان است، معمولا يك روز درميان بايد به آن آب بدهيد. البته يادتان باشد خاك سبك باعث رشد بهتر و بيشتر گياه ميشود و در عوض گياه زود به زود تشنه ميشود و خاك سنگين رشدش را كندتر ميكند و شايد حتي به سه روز يكبار آبياري نياز داشته باشد. در هر حال تصميم با شماست. معمولا وقتي حسنيوسف تشنه ميشود، برگهايش آويزان و بيحال ميشوند و به محض آبياري دوباره جان ميگيرند و شاداب و سرحال در گلدان خودي نشان ميدهند.
معمولا وقتي حسنيوسف تشنه ميشود، برگهايش آويزان و بيحال ميشوند
نحوه تکثیر گل حسن یوسف چگونه است؟
حسنيوسف با بذر خيلي راحت تكثير ميشود. بذرها را در هر موقعي از سال ميتوانيد بكاريد. بهتر است بذرها را در يك سيني كم عمق و در يك لايه خاك مرطوب بكاريد و روي آن يك لايه نازك از خاك خيلي سبك بريزيد.
پس از مدت كمي جوانههاي ريز از زير خاك سر بر ميآورند. كمي كه گذشت، ميتوانيد هر كدام از آنها را از خاك جدا كرده و داخل يك گلدان كوچك بكاريد اما تكثير گیاه حسن یوسف از طريق قلمه ساقه هم خيلي سريع گلدان زيبايي به شما هديه ميدهد ضمن اينكه با اين روش از رنگ دلخواهتان هم ميتوانيد قلمه تهيه كنيد. حسنيوسف از خاكهاي سنگين بيزار است. ميتوانيد مخلوطي از كوكوپيت يا پرليت به خاك اضافه كنيد. ريشهها در خاك سبك خيلي راحتتر رشد ميكنند و رشد گياه به طرز شگفت انگيزي بيشتر ميشود.
حسن یوسف گلی متنوع، ارزان، صبور
وقتي گل حسنيوسف را با خود به خانه برديد، ميتواند خيالتان راحت باشد كه يك گل دايمي و هميشگي در خانه خواهيد داشت. اين گل با رنگ برگهاي متنوعي كه دارد، از زمره متنوعترين طرح و رنگهاي گياهان آپارتماني و باغچهاي است كه نگهداري آن هم چندان مشكل نيست. كساني كه حسنيوسف را براي فروش پرورش ميدهند، از بذر استفاده ميكنند ولي اين گياه قابليت آن را دارد كه خيلي راحت در خانه تكثير شود. حسنيوسف بايد يا در باغچهاي روشن و با نور غير مستقيم خورشيد باشد يا در گلدان در تراس شمالي آپارتمان.
حسنيوسف نسبت به سرماي زمستان حساس است
این گیاه چون برگهاي لطيف و پهني دارد، نور مستقيم خورشيد ميتواند بهشدت سطح برگها را بسوزاند اما به هر حال گونههايي از حسنيوسف هم هستند كه در مقابل نور شديد خورشيد تاب ميآورند اما به نسبت اينكه در سايه و نور كم باشند يا در نور مستقيم آفتاب، رنگ برگهايشان كاملا متفاوت ميشود. غالبا برگها در نور كم و سايه، پررنگتر ميشوند و در نور خورشيد رنگها روشنتر خواهد شد. گونههاي جديدي كه با رنگهاي صورتي روشن، سبز و قهوهاي تيره وارد بازار شده و برگهاي لطيف و پهني دارند، بهشدت سايهپسند هستند اما اين به آن معنا نيست كه اصلا به نور احتياج ندارند.
پشك آردآلود بزرگترين دشمن حسنيوسف در آپارتمان است
اين يك اصل كلي براي همه حسنيوسفهاست كه نور بايد برايش تامين باشد تا به خوبي رشد كند. بعضي گونههاي آنكه كمتر رشد ميكنند و قد كوتاهي دارند، ميتوانند براي حاشيهبنديهاي باغچه انتخاب خوبي باشند و انواع ديگر كه پر رشد و قد بلند هستند، ميتوانند جلوه و جلاي زيبايي به باغچه بدهند. يادتان باشد كه حسنيوسف نسبت به سرماي زمستان حساس است و نبايد سرما ببيند. در ضمن در زمستان حتما بايد در اتاق يا گلخانه نگهداري شود.
آفت گل حسن یوسف
شپشك آردآلود بزرگترين دشمن حسنيوسف در آپارتمان است. البته در گلهايي كه در حياط كاشته ميشوند، گاهي شتهها هم مشكل ايجاد ميكنند. اگر فقط چند جاي گياهتان حالت آردي به خودش گرفت و متوجه شديد كه حشرههاي خيلي ريز و سمج به ساقهها و برگها چسبيدهاند، ميتوانيد برگها را زير آب ولرم بشوييد تا اين آفتها از ساقه جدا شوند. اگر جدا نميشوند به كمك يك گوش پاك كن كه روي آن مايع ظرفشويي ماليدهايد، اين حشرات را جدا كنيد و سپس ساقه را با آب شستوشو دهيد.
اگر در نهايت شپشكها با تعداد زياد حمله و خيلي روي گياه رشد و توسعه پيدا كردهاند، شك نكنيد و خيلي سريع همه ساقهها و برگها را تا سطح خاك هرس كنيد. برگها و شاخههاي جديد ديگر آفت نخواهند داشت. حسنيوسف نسبت به هرس شديد، مقاوم است.
خودتان باغباني كنيد
حسنيوسف آب و هواي مرطوب گلخانهها را دوست دارد و بهشدت با اين شرايط سازگار ميشود اما يادتان باشد اگر گلداني را از شرايط گلخانهاي به اتاق يا تراس آپارتمان منتقل كرديد، چند هفتهاي به آن زمان بدهيد تا بتواند خود را با شرايط جديد وفق دهد. بد نيست براي اينكه گلدان سرحالي داشته باشيد، از همان ابتدا شروع به گرفتن قلمه از گلدان اصلي كنيد و تعدادي گلدان فرعي را خودتان بسازيد. اين گلدانهاي فرعي معمولا چون در آب و هواي اتاق يا تراس آپارتمان رشد و پرورش پيدا كردهاند، دوام بهتري هم خواهند داشت.
منبع :
مجله سیب سبز
bartarinha.ir